Telugu Writer Srirangam Srinivasarao (Sri Sri) Biography

 

Telugu Writer Srirangam Srinivasarao (Sri Sri) Biography

తెలుగు సాహిత్యాన్ని అభ్యుదయ భావాలతో నింపిన విప్లవ కవి ‘శ్రీశ్రీ’ జీవిత చరిత్ర 

శ్రీశ్రీగా ప్రసిద్ధి చెందిన శ్రీరంగం శ్రీనివాసరావు (30 ఏప్రిల్ 1910 - 15 జూన్ 1983), తెలుగు సాహిత్యం మరియు చలనచిత్రాలలో తన రచనలకు ప్రసిద్ధి చెందిన భారతీయ కవి మరియు గేయ రచయిత. మహా ప్రస్థానం అనే సంకలనానికి ప్రసిద్ధి చెందిన శ్రీశ్రీ గారు జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డు, నంది అవార్డు మరియు సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు లను పొందారు. 

జీవితం

శ్రీశ్రీగా ప్రసిద్ధి చెందిన శ్రీరంగం శ్రీనివాసరావు 1910 ఏప్రిల్ 30న ప్రస్తుత ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని విశాఖపట్నంలో తెలుగు బ్రాహ్మణ కుటుంబంలో జన్మించారు. అతని తల్లిదండ్రులు పూడిపెద్ది వెంకట్రమణయ్య మరియు ఆటప్పకొండ అయితే శ్రీరంగం సూర్యనారాయణ దత్తత తీసుకున్నారు. శ్రీశ్రీ విశాఖపట్నంలో విద్యాభ్యాసం చేసి, 1931లో మద్రాసు విశ్వవిద్యాలయంలో BA పట్టభద్రుడయ్యాడు. 1935లో వైజాగ్‌లోని SVS కళాశాలలో ప్రదర్శనకారుడిగా ప్రారంభించి, 1938లో దినపత్రిక, ఆంధ్రప్రభలో సబ్‌ ఎడిటర్‌గా చేరాడు. ఆకాశవాణి, హైదరాబాద్ రాష్ట్రం, మరియు దినపత్రిక ఆంధ్ర వాణి, వివిధ హోదాలలో పని చేసి తర్వాత ఢిల్లీలో పనిచేశారు.

తర్వాత సరోజిని వివాహం చేసుకున్నాడు, వీరికి ఒక కుమారుడు మరియు ముగ్గురు కుమార్తెలు ఉన్నారు, వీరి పేర్లు మాల శ్రీనివాసరావు, వెంకట్ శ్రీనివాసరావు, మంజుల శ్రీనివాసరావు, మంగళ శ్రీనివాసరావు.

సాహిత్య జీవితం:

సాంప్రదాయ తెలుగు కవిత్వంలో ఉపయోగించని శైలి మరియు సామాన్యుడి దైనందిన జీవితాన్ని ప్రభావితం చేసే సమకాలీన సమస్యల గురించి వ్రాసిన మొదటి నిజమైన ఆధునిక తెలుగు కవి శ్రీరంగం శ్రీనివాసరావు. అతను మరింత సమకాలీన సమస్యలను ప్రతిబింబించేలా సంప్రదాయ పౌరాణిక ఇతివృత్తాల నుండి కవిత్వాన్ని ముందుకు తీసుకెళ్లాడు. ఆయన వ్యక్తిత్వ సారాన్ని గుడిపాటి వెంకటాచలం గారు తెలుగు గొప్ప రొమాంటిక్ కవి దేవులపల్లి కృష్ణశాస్త్రితో పోల్చిచూసారు: “కృష్ణ శాస్త్రి తన వేదనను ప్రపంచానికి తెలియజేసినప్పుడు, శ్రీశ్రీ తన స్వరంలో ప్రపంచం యొక్క వేదన గురించి చెప్పాడు. కృష్ణశాస్త్రి బాధ లోకం బాధ అయితే లోకం బాధ శ్రీశ్రీకి బాధగా మారింది. అతని పుస్తకం మహా ప్రస్థానం (ది గ్రేట్ జర్నీ), కవితల సంకలనం, అతని ప్రధాన రచనలలో ఒకటి. “జగన్నాథుని రథ చక్రాలు” అనే కవితలో ఒకానొక కవితలో శ్రీశ్రీ సామాజిక అన్యాయాలకు గురవుతున్న వారిని ఉద్దేశించి “ఏడవకండి, ఏడవకండి.. జగన్నాథుని రథ చక్రాలు వస్తున్నాయి, వస్తున్నాయి. ! రథ చక్రాల అలౌకిక శ్లోకం! రండి, మీ కలలను సాకారం చేసుకోండి మీ కొత్త ప్రపంచాన్ని పాలించండి!" "ఇతర ప్రధాన రచనలలో సిప్రలి మరియు ఖడ్గ సృష్టి ("కత్తి యొక్క సృష్టి") ఉన్నాయి. 

తెలుగు సినిమా

అతను జున్నార్కర్ యొక్క నీరా ఔర్ నందా (1946) యొక్క తెలుగు డబ్బింగ్ వెర్షన్ ఆహుతి (1950)తో తెలుగు సినిమాల్లోకి ప్రవేశించాడు. సాలూరి రాజేశ్వరరావు స్వరపరిచిన "హంసవాలే ఓ పదవా", "ఊగిసలాడేనయ్యా", "ప్రేమయే జన్నాన మరణ లీల" వంటి కొన్ని పాటలు పెద్ద హిట్ అయ్యాయి. శ్రీశ్రీ అనేక తెలుగు చిత్రాలకు స్క్రీన్ రైటర్. అతను భారతదేశంలోని ఉత్తమ చలనచిత్ర పాటల రచయితలలో ఒకడు, అతను తెలుగులో 1000కి పైగా పాటలకి సాహిత్యం అందించాడు. తెలుగు చిత్ర పరిశ్రమకు ఆయన గొప్ప ఆస్తి.

విప్లవ రచయితల సంఘం నాయకులు జి.కల్యాణ్ రావు మాట్లాడుతూ శ్రీశ్రీ శాస్త్రవేత్త, ఆలోచనాపరుడు, దార్శనికుడు. శ్రీశ్రీ కవిత్వం రాయడమే కాకుండా తాను చెప్పిన వాటిని ఆచరించేవారని మావోయిస్టు సిద్ధాంతకర్త, రచయిత వరవరరావు అభిప్రాయపడ్డారు.

‘మరో ప్రపంచం, మరో ప్రపంచం, మరో ప్రపంచం పిలిచింది’ ని మరోసారి గుర్తు చేసుకుందాం.

ఇరవయ్యో శతాబ్దంలో తెలుగు సాహిత్యాన్ని శాసించిన మహాకవి.... సంప్రదాయ ఛందోబద్ద కవిత్వాన్ని ధిక్కరించిన విప్లవ కవి.... అభ్యుదయ భావాలతో జనం గుండెల్లో చిరస్థాయిగా నిలిచిన వైతాళికుడు... మరోవైపు సినీ రంగంపై తనదైన ముద్రవేసిన హేతువాది, నాస్తికుడు... తెలుగు సాహిత్యానికి దిక్సూచిలా వెలుగొందిన కవితా సంకలనం మహా ప్రస్థానం... ఆయన కవితా ప్రస్థానంలో ఓ మైలురాయి. ఆధునిక సాహిత్యాన్ని మహా ప్రస్థానానికి ముందు, తర్వాత రెండుగా విభజించి చెప్పడంలో అతిశయోక్తి కాదు... 'మరో ప్రపంచం, మరో ప్రపంచం మహాప్రపంచం పిలిచింది' అంటూ,

మహాప్రస్థానం గమ్యం కాదు గమనం లక్ష్యంగా యుద్ధ మర్యాదలతో జీవితాన్ని అలంకరించింది. పేద ప్రజలకోసం ఏర్పడిన సిద్ధాంతాలు ఏవైనా అవి నావేనంటూ తన రక్తనిష్టలో రంగరించుకున్న మరొక మహాకవిని మరో వెయ్యేళ్లు అయినా చూడలేము. 

శ్రీరంగం శ్రీనివాసరావు శ్రీశ్రీగా తెలుగువారికి సుపరిచితమైన పేరు... ఈ పేరు వింటే తెలుగు సాహిత్యం పులకించిపోతుంది. 1930 వ దశకంలో తలెత్తిన ఆర్థిక మాంద్యం యావత్ ప్రపంచాన్ని చిన్నాభినం చేసింది. నిరుద్యోగ యువత మొదలుకొని చిరుద్యోగుల వరకూ సమాజంలోని అనేక వర్గాల ప్రజల జీవితాలు అల్లకల్లోలమైన సమయం. ఆ కాలాన్ని ఆకలి ముప్పైలు అంటే హంగ్రీ థర్టీస్‌గా పేర్కొన్నారు. ఈ దశలో వ్యక్తిగతంగానూ, సామాజికంగానూ తన చుట్టూ జరిగిన సాంఘిక పరిణామాలు శ్రీశ్రీ రచనా వస్తువులను నిర్దేశించాయి. రచనా క్రమంలోనూ ఆదిలో పద్యాలను భావకవుల ప్రభావంతో రాసిన శ్రీశ్రీ, క్రమంగా ఇతర భాషల్లోని ప్రక్రియాపరమైన మార్పులు అర్థం చేసుకుంటూ పరిపక్వ దశకు చేరుకున్నారు. 

DOWNLOAD ‘MARO PRAPANCHAHM’ POEM

తెలుగు కవిత్వాన్ని మలుపు తిప్పిన శ్రీశ్రీగా ఎదిగి, మహాకవిగా గుర్తింపు పొందిన శ్రీరంగం శ్రీనివాసరావు 1928 ఏప్రిల్ 30 విశాఖపట్నంలో జన్మించారు. తొమ్మిదేళ్ల ప్రాయంలోనే ఉత్సాహంతో పద్యాలు రాయడం మొదలుపెట్టిన శ్రీశ్రీ తన తండ్రి ఇచ్చిన సులక్షణ సారం పుస్తకాన్ని చదివి ఆ నైపుణ్యంతో పదహారేళ్లకు రచయితగా మారాడు. తిక్కన, వేమన, గురజాడ తన కవిత్రయం అని చెప్పుకున్న శ్రీశ్రీ, పౌరాణిక కోలాహలాన్నీ, కొత్త పద బంధాలనూ చిన్ననాటి నుంచే తన కవిత్వంలో రంగరించుకుంటూ వచ్చాడు. శ్రీశ్రీ రాసిన ప్రభవలో తొలి కవిత మహాభారత గాధే కావడం విచిత్రం కాదు. మడుగులో దాగిన దుర్యోధునుడిని బయటకు రమ్మని భీముడు పిలిచే పద్యధార పేరు 'సమరాహ్వానం'. ఈ పద్యం పేరుకు కౌరవ రాజును ఉద్దేశించిందే అయినా, సమాజంలోని ప్రతీభాశక్తులకు, తన జీవితం అంతటా నిలబడబోయే సమరాహ్వానమే ఇచ్చాడు శ్రీశ్రీ. నిలబడి యుద్ధం చేయమని సవాల్‌ చేశాడు, ఎక్కడా దాగలేవు అని స్పష్టం చేశాడు. 

'ధైర్యము త్యజించి ఘోర యుద్ధంబునందు/ ననుచిత పలాయన పథంబు ననుసరించి/ ఓ సుయోధన! యెందేగి ఉంటివిపుడు?/ రమ్ము, క్షత్రియోచిత సంగరంబొనర్చ' అని పిలుపు నిచ్చాడు. ఇదే పౌరాణిక పటిమ 'మహాప్రస్థానం'లోకి కూడా ప్రసరిస్తుంది. జ్వాలాతోరణం, ఐ, మహాప్రస్థానం, నవకవిత... ఇంకా పలు కవితలు ఇందుకు శక్తివంతమైన ఉదాహరణలు. 'ప్రభవ'లో ఇలా సంస్క తీ సంపన్నంగా పౌరాణిక ఇతివత్తాలు, కథన పద్ధతుల కవితలు రాశాడు. 'విజయ విహారం' అనే కవితలోనూ కదనరంగంలో తాను సారథిగా ఉన్నంది సాక్షాత్తు అర్జునుడికి అని తెలిసిన ఉత్తర కుమారుడు తనను ప్రస్తుతిస్తూ, పెరిగిన ఆత్మవిశ్వాసంతో చెప్పే రచన కూడా, శ్రీశ్రీ ఆశ్చర్యకరంగా తాను పోగొట్టుకున్న మొదటి కవితా ఫక్కీలోనే చేశాడు. 

అల్లసాని పెద్దన రాసిన మనుచరిత్ర, నంది తిమ్మన రాసిన పారిజాతాపహరణం, రాయులు రంచించిన అముక్తమాల్యద లాంటి ప్రబంధాలను పదహారేళ్లకే చదివేశాడు. ఆ కవుల పట్ల, భువన విజయం పట్ల గౌరవ ప్రపత్తులు ధ్వనించే కవితలను ప్రభవలో రాశాడు. సాగరాన్ని చూస్తూ శ్రీశ్రీ రాసిన గీతం ఒక రాత్రి, మహాప్రస్థానంలో ఎంతో ప్రసిద్ధి.